Ethereum, będąc jedną z najbardziej popularnych platform blockchain, boryka się z problemem skalowalności. Jednym z rozwiązań tego problemu są tzw. rollupy. Rollupy to technologia drugiej warstwy (Layer 2), która pozwala na zwiększenie przepustowości sieci Ethereum, jednocześnie obniżając koszty transakcji. Przyjrzyjmy się bliżej, czym są rollupy i jak działają.
Czym są rollupy?
Rollupy to metoda przetwarzania transakcji, która przenosi część obciążenia z głównej sieci Ethereum (Layer 1) na dodatkową warstwę (Layer 2). W skrócie, rollupy grupują (ang. „roll up”) wiele transakcji w jedną dużą transakcję poza głównym łańcuchem, a następnie zapisują tylko niezbędne dane i dowody na Ethereum.
Rodzaje rollupów
Istnieją dwa główne typy rollupów: ZK-Rollups (Zero-Knowledge Rollups) i Optimistic Rollups.
ZK-Rollups:
- Zero-Knowledge Proofs (Dowody z zerową wiedzą): Wykorzystują zaawansowane kryptograficzne dowody, które pozwalają na potwierdzenie poprawności transakcji bez ujawniania wszystkich szczegółów.
- Przetwarzanie i weryfikacja: Transakcje są przetwarzane off-chain, a następnie zbiorczy dowód poprawności jest przesyłany do głównego łańcucha.
- Zalety: Szybsze finalizowanie transakcji i większa prywatność.
Optimistic Rollups:
- Optymistyczne podejście: Zakładają, że transakcje są prawidłowe i przesyłają zbiorcze dane na Ethereum bez natychmiastowej weryfikacji. Inni uczestnicy sieci mogą kwestionować transakcje w określonym czasie, jeśli uważają, że są nieprawidłowe.
- Przetwarzanie i weryfikacja: Transakcje są przetwarzane off-chain, ale mogą być kwestionowane on-chain.
- Zalety: Prostsza implementacja i większa elastyczność.
Jak działają rollupy?
- Zbiór transakcji: Użytkownicy wysyłają swoje transakcje do operatora rollupu.
- Przetwarzanie off-chain: Operator przetwarza te transakcje poza głównym łańcuchem Ethereum, co pozwala na zmniejszenie kosztów i przyspieszenie procesu.
- Zapisanie dowodu na Ethereum: Operator wysyła zbiorczy dowód poprawności transakcji (w przypadku ZK-Rollups) lub same transakcje (w przypadku Optimistic Rollups) do głównego łańcucha Ethereum.
- Weryfikacja i zapis: Ethereum weryfikuje dowody i zapisuje je w swoim łańcuchu, co zapewnia bezpieczeństwo i finalność transakcji.
Zalety rollupów
- Skalowalność: Zwiększają liczbę transakcji, które sieć Ethereum może przetwarzać na sekundę.
- Niższe koszty: Zmniejszają opłaty za transakcje, przenosząc część obliczeń poza główny łańcuch.
- Bezpieczeństwo: Rollupy zachowują wysokie standardy bezpieczeństwa, ponieważ końcowe zapisy są przechowywane na głównym łańcuchu Ethereum.
Przyszłość rollupów
Rollupy są kluczowym elementem strategii skalowania Ethereum, zwanej „Ethereum 2.0” lub „Eth2”. W miarę jak technologia rozwija się, możemy spodziewać się coraz większej adopcji rollupów, co pozwoli na bardziej efektywne wykorzystanie zasobów sieci i umożliwi tworzenie bardziej zaawansowanych aplikacji zdecentralizowanych (dApps).
Pytania do dyskusji:
- Jakie są Twoje doświadczenia z korzystaniem z rollupów na Ethereum? Czy zauważyłeś znaczną różnicę w kosztach i szybkości transakcji?
- Jak myślisz, które z typów rollupów – ZK-Rollups czy Optimistic Rollups – mają większy potencjał na przyszłość i dlaczego?
Zapraszam do dyskusji na naszym forum krypto na blogu!